ပခုက္ကူဦးအုံးဖေ

Listing Description

ပခုက္ကူဦးအုံးဖေ ကို အဖ ဦးဖိုးယူ၊ အမိ ဒေါ်ကြက်ရုံးတို့မှ ပခုက္ကူမြို့နယ်၊ တင်းဂါတ်ကျေးရွာအုပ်စု၊ ထနောင်း ကုန်းရှားတောရွာ၌ မြန်မာ သက္ကရာဇ် ၁၂၇၉ ခုနှစ်၊ ကဆုန်လကွယ်နေ့ (ခရစ်နှစ် ၁၉၁၇ ခုနှစ်၊ မေလ ၂ဝ ရက်) တွင် ဖွားမြင်ခဲ့သည်။ မိဘများမှာ ဆင်းရဲလှသဖြင့် ၁ဝ နှစ်သားအထိ ပညာ မသင်ကြားခဲ့ရပေ။ အသက် ၁ဝ နှစ်ကျော်မှ ပခုက္ကူမြို့နယ်၊ စို့ကွင်းကျေးရွာ မြောက်ကျောင်း ဆရာတော် ဦးဇဝနထံ တွင် မိဘများက အပ်နှံပေးသဖြင့် ၁၅ နှစ်သား အထိ စာပေပညာ သင်ကြားခဲ့ရသည်။

ထို့နောက် ဆရာတော် ဦးဇဝန၏ စီစဉ်ပေးချက်အရ ရေစကြိုမြို့ ကုန်သည်ကြီး တစ်ဦးအိမ်တွင် ထမင်းကျွေး အလုပ်သမားအဖြစ် နှစ်နှစ် ကျော် ပင်ပန်းဆင်းရဲစွာ လုပ်ကိုင်နေထိုင်ခဲ့ရသည်။ ရေစကြိုမြို့မှ ထွက်ခွာလာပြီး ရန်ကုန်မြို့၊ ဂွတ္တလစ်လမ်း၊ မြင်းထိန်းခြံတွင် မြင်းများကို အစာကျွေးခြင်း၊ ထိန်းကျောင်းပြုစုခြင်းစသော အလုပ်ကြမ်းများကို ထမင်းကျွေး လခမဲ့ဖြင့် လုပ်ကိုင်ခဲ့ရပြန်သည်။

ယင်းအလုပ်မှာ အဆင်မပြေပြန်သဖြင့် ရန်ကုန်မြို့ သိမ်ကြီးဈေး တစ်ဝိုက်တွင် လှည့်လည်၍ ကွမ်းယာရောင်းခြင်းဖြင့် ဘဝကို ရုန်းကန် လှုပ်ရှားခဲ့ရ ပြန်သည်။ ထို့နောက် အသက် ၂ဝ ကျော်တွင် ဇာတိရွာသို့ ပြန်ပြီး တောင်သူလုပ်ခြင်း၊ ဘုံဘေဘားမား သစ်ဖောင်တွင် သုံးနှစ်ခန့် ဖောင်လုပ်သားဘဝဖြင့် သက်စွန့်ကြိုးပမ်း လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

ငယ်စဉ်က အပေါင်းအသင်းမက်သည်။ ဖဲရိုက်သည်။ ဖဲရှုံးလျှင် စိတ်တွေပူလာပြီး စာဖတ်သည်။ ဖဲရှုံးတိုင်း စာဖတ်ဖြစ်သည်။ ကျပန်းအလုပ်စုနဲ့ဓားပြဖြစ်ပြီး ထောင်သုံးကြိမ်ကျဘူးခဲ့ဖူးသည်။

လူငယ်ဘဝတွင် အကျဉ်းစံ ဘဝကျရောက်စဉ် ထောင်မှူးကြီးအိမ်တွင် စာဖတ်ခွင့်ရခဲ့သည်။ သူဖတ်ခဲ့ရသော စာအုပ်တစ်အုပ်မှာ အကျိုး ဆောင်မောင်မြတ် ရေးသားသော စာအုပ်ဖြစ်သည်။ မောင်မြတ်က မြန်မာပြည်တွင် သူဋ္ဌေးကြီးများသည် တရုတ်၊ ကုလားတွေ ဖြစ်နေ သည်က များကြောင်း၊ မြန်မာတွေလည်း ကြိုးစားလျှင် သူဋ္ဌေးဖြစ်နိုင်ကြောင်း ရေးထားသည့် စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ထိုစာအုပ်ကို ဖတ်ပြီး နောက်ပိုင်း သူထောင်ကလွတ်လျှင် သူဋ္ဌေးဖြစ်အောင်လုပ်မည်ဟု ခိုင်ခိုင်မာမာ သန္နိဋ္ဌာန်ချခဲ့သည်။

အလုပ်ကြိုးစားသည်။ ငွေကို စနစ်တကျ သုံးစွဲသည်။ အများအကျိုးရှိမည့် အလှူများကို လှူတန်းခဲ့သည်။ သူထောင်ကျစဉ်က ဖတ်ခဲ့ရသော အကျိုးဆောင်မောင်မြတ်၏ စာအုပ်ကို နောင်တွင် ပြန်လည်ရိုက်နှိပ်ပြီး မိတ်ဆွေများအား အခမဲ့ ဖြန့်ဝေပေးခဲ့သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ဦးအုံးဖေသည် ပခုက္ကူမြို့နယ်၊ တင်းဂါတ် ကျေးရွာအုပ်စု၊ သူကြီးအဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခြင်း ခံရသည်။ ယင်းနောက်အလံနီ ကွန်မြူနစ်များ၏ ရန်ငြိုးဖွဲ့ခြင်းကို ခံရသည့်အတွက် ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် ပခုက္ကူမြို့သို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်သည်။

ထို့နောက် ဈေးကောက်၊ ပွဲစား၊ ဆေးရွက်ကြီးကုန် သည် စသဖြင့် လုပ်ငန်းများပြောင်းလဲလုပ်ကိုင်ခဲ့ရာ ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် ပခုက္ကူမြို့၌ ‘သိန်းတရာ ဆေးပေါင်းရုံ’ အမည်ဖြင့် ဗာဂျီးနီးယား ဆေးပေါင်းလုပ်ငန်းကြီးကို တည်ထောင် လုပ်ကိုင်နိုင်ခဲ့သည်။ ဆေးရွက်ကြီး၊ ဆေးမျိုးပင်များ ရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

ဦးအုံးဖေသည် စာပေ ဝါသနာပါသဖြင့် ငယ်စဉ်မှစ၍ ရရာစာအုပ်ကို ရသည့်အချိန်တွင် ဖတ်ရှုလေ့လာ လိုက်စားခဲ့သည်။ သူသည်အလုပ် လုပ်ရာတွင် အလွန်ကြိုးစား၍ အပင်ပန်းခံ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်သလို ငွေကြေးကိစ္စတွင်လည်း စနစ်ဇယား ကျနသူ ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှစ၍ ကွယ်လွန် ချိန်အထိ နေ့စဉ် မပျက်မကွက် မှတ်တမ်းရေးမှတ်သည်။ ဝင်ငွေ၊ ထွက်ငွေ စာရင်းတွင်လည်း တမူး တပဲ မကျန်ရအောင် ထည့်သွင်းသည်။

အဝတ်အစားအနေ အထိုင် အလွန် ချွေတာသည်။ ကိုယ်ပိုင်ကား မစီးဘဲ စက်ဘီးဖြင့်သာ သွားလာသည်။ ဆေးပျိုးခင်းများသို့ နေ့စဉ် လမ်းလျှောက်၍ သွားသည်။ နေပူမရှောင်၊ မိုးရွာမရှောင် ဆေးပျိုးခင်းထဲတွင် လုပ်သည်။ ဦးအုံးဖေသည် ကိုယ်စွမ်း ဉာဏ်စွမ်းရှိ သမျှကြိုးစား၍ စီးပွားရှာသည်။ ဖြစ်ထွန်းလာသော အကျိုးစီးပွားကိုလည်း စနစ်တကျ အကျိုးရှိစွာ သုံးစွဲသည်။

မြန်မာစာပေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို ဦးတည်ရည်သန်၍ သူ၏ကိုယ်ပိုင်ငွေမှ ငွေသား ၇၆ သိန်းနှင့် ၁၂၇၉ ကျပ်ကို နိုင်ငံတော်သို့ လွှဲအပ် ခြင်းဖြင့် ‘ပခုက္ကူဦးအုံးဖေ စာပေဆု’ ဟု အမည်တွင်သော စာပေရန်ပုံငွေ တစ်ရပ်ကို တည်ထောင်ပေးခဲ့သည်။ ဦးအုံးဖေသည် အခြားလူမှု ရေးကိစ္စအဝဝတွင် ရက်ရောစွာ လှူဒါန်းခဲ့သည်။ ဦးလေးအုံးက အလှူအတန်းလုပ်သည့်အခါတိုင်း သူ၏ မြန်မာမွေးသက္ကရာဇ်ဖြစ်သော ၁၂၇၉ ခုနှစ် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ငွေ ၁၂၇၉ ကျပ်ကို အစွန်းထွက်ထည့်သွင်း လှူတန်းလေ့ရှိသည်ကိုလည်း မှတ်မိနေသည်။

ထိုအချိန်က လှူတန်းခဲ့သော ၇၆ သိန်းဆိုသည့် ငွေပမာဏသည် အတော်လေးများပြားသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ ပတ်ဘလစ်ကာ မော်တော်ကား တစ်စီး၏ တန်ဖိုးမှာ ကျပ် သုံးသိန်းဝန်းကျင်သာ ရှိသေးသော ကာလလည်း ဖြစ်ရာ ငွေတန်ဖိုးကို မှန်းဆကြည့်နိုင်ပါသည်။

စာပေရန်ပုံငွေစတင်ထူထောင် လှူဒါန်းသည့် ၁၉၉၃ ခုနှစ်သည် ဦးလေးအုံး အသက် ၇၆ နှစ်ပြည့်သည့်နှစ်လည်း ဖြစ်သည်။ ဦးလေးအုံး၏ မွေးသက္ကရာဇ်မှာ ခရစ်နှစ်အားဖြင့် ၁၉၁၇ ခုနှစ်၊ မေ လ ၂ဝ ရက် ဖြစ်ရာ အသက် ၇၆ နှစ်ဖြစ်သည့်အတွက် စာပေရန်ပုံငွေကို ၇၆ သိန်းနှင့် ၁၂၇၉ ကျပ် လှူဒါန်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟုလည်း သိရသည်။

ဦးအုံးဖေ လှူဒါန်းသည့် စာပေရန်ပုံငွေပမာဏသည် နိုင်ငံတော်တွင် မကြုံဖူး စံပြုလောက်ပြီး စာပေကဏ္ဍအတွက် တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်သော အကျိုးသက် ရောက်မှုများ ရရှိစေခဲ့သည်။ ပခုက္ကူဦးအုံးဖေ စာပေဆုသည် မြန်မာစာပေကို မြင့်မားတိုးတက်ရေးနှင့် ကြွယ်ဝဖွံ့ဖြိုးရေး၌ ထိရောက်သော အထောက်အကူ တစ်ရပ် ဖြစ်ပေသည်။

ဦးအုံးဖေသည် စာပေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကို စိတ်အားထက်သန်သည်နှင့်အမျှ ကိုယ်တိုင်လည်း ရေးသားခဲ့သူဖြစ်သည်။ ကိုယ်တိုင်ရေး အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဆောင်းပါးများ၊ ကိုယ်တွေ့ဆောင်းပါးများတွင် သူ၏ဘဝအတွေ့အကြုံများကို မခြွင်းမချန် ရေးသားဖော်ပြထားပြီး စာဖတ်သူ တိုင်း ကို အထူး ဆွဲဆောင်နိုင် သည်ကို တွေ့ရသည်။ ၁၉၉၃ ခုနှစ်တွင် လူမှုထူးချွန်ဆု ပထမအဆင့် ရရှိခဲ့ပြီး၊ ၁၉၉၆ ခုနှစ် မေလ ၂၉ ရက်မှ ဇွန်လ ၁၂ ရက်အထိ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံသို့ သွားရောက်ခဲ့သော မြန်မာစာရေးဆရာကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် လိုက်ပါ သွားရောက်ခဲ့သည်။

၂ဝဝဝ ပြည့်နှစ်တွင် ‘တွေ့ရကြုံရ ကျွန်တော့်ဘဝ’ ကို ရေးသားထုတ်ဝေပြီး ဒုတိယတွဲလည်း ဆက်လက်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင်ပခုက္ကူဦးအုံးဖေ၏ ဆောင်းပါးပေါင်းချုပ်(၁)၊ ၂ဝဝဝ ပြည့်နှစ်တွင် ”တွေ့ရကြုံရ ကျွန်တော့်ဘဝ (ပထမတွဲ)”၊ ၂ဝဝ၂ ခုနှစ်တွင် ”တွေ့ရကြုံရ ကျွန်တော့်ဘဝ(ဒုတိယတွဲ)”၊ ၂ဝဝ၄ ခုနှစ်တွင် ”ငယ်ကချစ် အနှစ်တစ်ရာ မမေ့ပါနှင့် ကိုယ်တွေ့ဆောင်းပါးများ (ပထမအကြိမ်)” နှင့် ၂ဝဝ၅ ခုနှစ်တွင် ”တွေ့ရကြုံရ ကျွန်တော့်ဘဝ (တတိယတွဲ)” စာအုပ်များကိုလည်း ထုတ်ဝေခဲ့သည်။

စာပေအလှူရှင် ပခုက္ကူဦးအုန်းဖေသည် ၂ဝဝ၈ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၁၃ ရက် ၊ အသက် ၉၁ နှစ်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ပခုက္ကူဦးအုံးဖေစာပေဆု သည် သက်တမ်းရှည်စာပေဆုတစ်ခုဖြစ်ပြီး ပခုက္ကူဦးအုံးဖေ တည်ထောင်သော ပခုက္ကူစာပေဆုအတွက် ဆုရွေးချယ်ရာတွင် ကဗျာပေါင်း ချုပ်၊ ဝတ္ထုရှည်၊ ဝတ္ထုတိုပေါင်းချုပ်၊ ကျမ်းစာပေနှင့် သုတေသနစာပေ ဘာသာရပ် ငါးမျိုးအတွက် ဆုပေါင်း ၁၅ ဆုကို ချီးမြှင့်ပေးအပ် ခြင်းဖြစ်ပြီး တစ်သက်တာစာပေဆုကိုလည်း ချီးမြှင့်ပေးအပ်လျက်ရှိသည်။

ဆိုရလျှင် ဦးလေးအုံးသည် စာပေအကျိုးကျေးဇူးကြောင့် သူ့ဘဝကို လူဆိုးကြီးမှ လူကောင်းဘဝသို့ ပြောင်းလဲစေခဲ့ရုံသာမက၊ အများက လေးစားခြင်းခံရသောဘဝကိုပင် ရရှိပိုင်ဆိုင်စေခဲ့သည်။ ထိုကျေးဇူးကို သိလည်းသိသည်။ သိသည့်အားလျော်စွာ ကျေးဇူးရှိသူများကို ကျေးဇူးဆပ်ခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။ ပခုက္ကူဦးအုံးဖေလို စာပေဆုအလှူရှင်များ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ခေတ်အဆက်ဆက် ဆက်လက်ပေါ် ထွန်းလာပါစေဟု ဆန္ဒပြုလိုက်ရပါသည်။

 

ရေးသားသူ – ဆရာဦးသိန်းအေး

ရည်ညွန်း –

(၁) ‘နှစ်ဆယ်ရာစု မြန်မာ စာရေးဆရာများနှင့် စာစုစာရင်း (ဒုတိယတွဲ)’ ၊ ပြန်ကြားရေးနှင့် ပြည်သူ့ ဆက်ဆံရေး ဦးစီးဌာန (ရုံးချုပ်)၊ စာတည်းအဖွဲ့ (၂ဝဝ၆)၊

(၂) ကိုယ်ပိုင်မှတ်စုများ

Credit : thutazone