ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ်သည် အရှေ့မှအနောက်သို့ ၄၃ မိုင် ၂ ဖာလုံ နှင့် တောင်မမြောက်သို့ ၄၀ မိုင် ၁ ဖာလုံ ရှည်လျားပါသည်။ ပေါက်ခေါင်းမြို့၏ အရှေ့ဘက်တွင် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ အုတ်တွင်း မြို့နယ်၊ တောင်ငူမြို့နယ်၊ ဖြူးမြို့နယ်၊ နတ္တလင်းမြို့နယ်၊ တောင်ဘက်တွင် ပေါင်းတည်နှင့် သဲကုန်းမြို့နယ်တို့နှင့် ထိစပ်လျက်ရှိပါသည်။ အနောက် ဘက်တွင် ပြည်မြို့နယ်တို့နှင့်ထိစပ်လျက်ရှိပြီး မြောက်ဘက်တွင် မကွေး တိုင်းဒေသကြီး၊ အောင်လံမြို့နယ်တို့နှင့် နယ်နိမိတ်ထိစပ်လျက်ရှိပါသည်။
ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ်၏ အရှေ့ဘက်ရှိ တောင်စဉ်တောင်တန်းများ၌ မြောက်နဝင်း၊ အလယ်နဝင်း၊ တောင်နဝင်း၊ သစ်တောကြိုးဝိုင်းများတည်ရှိပါသည်။ အနောက်ဘက်တွင် မြို့နှင့် ၃ မိုင်ခန့်အကွာ၌ တောင်ဇင်းဝတောင်တန်းငယ်တစ်ခုသည် တောင် မှ မြောက်သို့ သွယ်တန်းလျက်ရှိသည်။ မြို့နယ်တောင်ဘက်တွင် တောင်ကုန်းငယ်များထူထပ်ပြီး ရှားပြင်သစ်တောကြိုးဝိုင်း တည်ရှိသည်။ မြို့နယ်၏မြောက်ဘက်တွင် တောင်ကုန်းတောင်တန်းငယ်များ တည်ရှိပြီး အိုးလည်ဆွဲ၊ ချောင်းစောက်နှင့် ကြပ်ခုံသစ်တောကြိုးဝိုင်းများ တည်ရှိ သည်။ တစ်မြို့နယ်လုံးတွင် ညီညာပြန့်ပြူးသော မြေဧရိယာ အနည်းငယ် သာရှိပြီး တောင်ကုန်း ၊ တောင်စွယ် ၊ တောင်တန်းများ အများဆုံးတည်ရှိ ပါသည်။ မြစ်ချောင်းများ နည်းပါးသည့်ဒေသတစ်ခု ဖြစ်ပြီး ထင်ရှားသောချောင်းများမှာ မြောက်နဝင်းချောင်းနှင့်တောင်နဝင်းချောင်း တို့ဖြစ်ပြီး အဆိုပါချောင်းများမှာ ယခင်က ပြည်မြို့အနီးရှိဧရာဝတီမြစ် အတွင်းသို့ စီးဝင်ပါသည်။ ယခုအခါ တောင်နဝင်းပင်မရေလှောင်တမံ တည် ဆောက်လိုက်သည့်အခါတွင် တောင်နဝင်းချောင်းမှာ ၎င်းရေလှောင်တမံ အတွင်းသို့ စီးဝင်ပါသည်။
ဒေသသမိုင်းအကျဉ်း
ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ်သည် သရေခေတ္တရာခေတ်တွင် မြို့နယ်ကြီး ၇ မြို့နယ်တွင်ပါဝင်သော ရဗိန်းမြို့ မြို့နယ်တစ်မြို့နယ်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုစဉ်က ပိုးမွေးပြီး ပိုးချည်ယက်လုပ်၍ ရဗိန်းပိုးဟုထင်ရှားခဲ့ပါသည်။ ကိုလိုနီခေတ် ၁၈၈၅ ခုနှစ်နောက်ပိုင်းတွင် ယခုဈေးနေရာ၌ မြို့ပိုင်ရုံးနှင့် ရဲစခန်းတည်ဆောက်ပြီး အုပ်ချုပ်ခဲ့ပါသည်။ ယခုအမှတ် (၄) ရပ်ကွက်ရှိ အထကကျောင်းတောင်ဘက်တွင် ရှိခဲ့သော ပေါက်ပင်ကြီး၏အခေါင်းကိုအစွဲပြု၍ “ပေါက်ခေါင်း’ဟု ခေါ်တွင်ခဲ့ကြောင်းသိရှိခဲ့ရပါသည်။ ပြည်ထဲရေးနှင့်သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာန၏ (၃၀.၈.၁၉၇၂) ရက်စွဲပါစာအမှတ်၊ ၁၀၃ / ၂၄ - စိတ် ၁ ဖြင့် ထုတ်ပြန်သည့် အမိန့်ကြော်ညာစာ အရ ပေါက်ခေါင်းမြို့အား ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ကျေးရွာအုပ်စုများကို ပြည်ထဲရေး နှင့်သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာန (၂၅.၅.၁၉၇၇၃)ရက်စွဲပါစာအမှတ်၊ ၃ / ၁၅၀ / အထ ၂ ဖြင့် ထုတ်ပြန်သည့် အမိန်ကြော်ညာစာနှင့် (၂၁.၉.၁၉၈၄) ရက်စွဲပါ စာအမှတ်၊ ၃ / ၁၅၀ / အထ ၂ ဖြင့် ထုတ်ပြန်သည့်အမိန့်ကြော်ညာစာတို့အရ ပြောင်းလဲပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ (၃.၆.၂၀၀၄) ရက်စွဲပါစာအမှတ်၊ ၁၀၀ / ၂၃ - ၉၉ / ဦး ၁ ဖြင့် ထုတ်ပြန်သည့် အမိန့် ကြော်ညာစာအရ ကျေးရွာအုပ်စု ၁၇ အုပ်စုအား ထပ်မံပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ယခုအခါ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန၏ (၂၁. ၁. ၂၀၁၃) ရက်စွဲပါစာအမှတ်၊ ၂၀၀ / ၂၃၁၁၆ / ဦး ၁ ဖြင့် ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ တောင်ငူခရိုင်၊ အုတ်တွင်း မြို့နယ်၊ ပေါက်တောကျေးရွာအုပ်စုအတွင်းရှိ ရွှေတောင်ငွေတောင်ကျေးရွာ၊ ခပေါင်းကျေးရွာ၊ ဘော်ဒါကျေးရွာအား ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ်အတွင်းသို့ တိုးချဲ့ ဖွဲ့စည်းပေးခဲ့ပါသည်။ ( ၁၀ . ၅ . ၂၀၁၈ ) ရက်စွဲပါ အမိန့်ကြော်ငြာစာ (၅၇၄ / ၂၀၁၈) ဖြင့်ကျေးရွာအုပ်စု ၅ အုပ်စုမှ ကျေးရွာ ၁၈ ရွာအား သစ်တော ကြိုးဝိုင်းမြေအဖြစ်မှ ပယ်ဖျက်ပြီး ပြည်ထဲရေးအမည်ပေါက် ကျေးရွာများအဖြစ် တိုးချဲ့ဖွဲ့စည်းပေးခဲ့သဖြင့် ယခုအခါ ပေါက်ခေါင်းမြို့နယ် တွင် ရပ်ကွက် ၅ ရပ်ကွက်၊ကျေးရွာအုပ်စု ၅၃ အုပ်စု၊ ကျေးရွာပေါင်း ၂၄၇ ရွာတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်း ထားရှိပါသည်