ဒေါက်တာခင်မောင်ညွန့်

မြန်မာနိုင်ငံသား စာပေပညာရှင်၊ သမိုင်းနှင့်ယဉ်ကျေးမှုပညာရှင်၊ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးဌာန တည်ထောင်သူ ဖြစ်သည်။ ဒေါက်တာခင်မောင်ညွန့်ကို မန္တလေးမြို့၊ ချမ်းအေးသာစံရပ်တွင် အဖ ဦးသိန်း၊ အမိ ဒေါ်ကြည်တို့မှ ၁၉၂၉ ခုနှစ် မေလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ဒုတိယသား ဖြစ်သည်။ မန္တလေးမြို့၊ ဗုဒ္ဓသာသနနုဂ္ဂဟ ယောက်ျားလေးကျောင်း၊ သံတဲကျောင်းနှင့် စိန်ပီတာကျောင်းတို့တွင် ပညာသင်ခဲ့ပြီး ၁၉၄၈ နှစ်တွင် တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲ အောင်သည်။

၁၉၄၈-၄၉ နှင့် ၁၉၄၉-၅ဝ နှစ်များတွင် မန္တလေး ကောလိပ်တွင် ဝိဇ္ဇာဘာသာတွဲနှင့် ဥပစာတန်းအောင်သည်။ ၁၉၅၂ နှစ်တွင် မန္တလေးကောလိပ်မှ ဝိဇ္ဇာတန်းအောင်ပြီး၊ သမိုင်းဘာသာ ရွှေတံဆိပ်ရသည်။ မန္တလေး ကောလိပ်တွင် သမိုင်းအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ၊ မြန်မာစာအသင်း အမှုဆောင်နှင့် နှစ်လည်မဂ္ဂဇင်း၊ အင်္ဂလိပ်စာပိုင်း စာတည်း အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

၁၉၅၂ မှ ၁၉၅၅ အထိ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၊ ခေတ်သစ်သမိုင်းနှင့် နိုင်ငံရေး သိပ္ပံဘာသာ ဌာနတွင် နည်းပြ၊ စာသင်နည်းပြမှ လက်ထောက် ကထိက အထိ အမှုထမ်းရင်း ဝိဇ္ဇာဂုဏ်ထူး (သမိုင်း)၊ မဟာဝိဇ္ဇာ (သမိုင်း) ဘွဲ့များ ယူခဲ့သည်။ စစ်ကိုင်းကျောင်းဆောင်တွင် အဆောင်နည်းပြနှင့် အဆောင်မှူး တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတော် အစိုးရ၏ ပညာတော်သင်ဆု ရ၍ ၁၉၅၆-၁၉၆ဝ အထိ အင်္ဂလန်ပြည်၊ လန်ဒန်တက္ကသိုလ် (International Relations) ၌ ဘွဲ့လွန်သင်တန်း တက်ပြီး ၁၉၆ဝ ပြည့်နှစ်တွင် ပါရဂူ (ဒေါက်တာ) ဘွဲ့ ရခဲ့သည်။

၁၉၆ဝ မှ ၁၉၇၅ အထိ၊ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၊ မော်လမြိုင်ကောလိပ်၊ ပညာရေးတက္ကသိုလ်၊ လုပ်သားများကောလိပ်တွင် သမိုင်းဌာန၊ ဌာနမှူး ကထိက အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း ကျောင်းသုံး သမိုင်းစာအုပ်များ ပြုစုသည်။ တိုင်းရင်းသားယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့ထုံးစံများ ချင်းနှင့် ရှမ်း စာအုပ်များ ရေသားခဲ့သည်။

၁၉၇၅ မှ ၁၉၈၂ အထိ ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန၊ အနုပညာဦးစီးဌာနနှင့် နိုင်ငံတော် သမိုင်းသုတေသနဦးစီးဌာန များတွင် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ရာထူးအထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုကာလတွင် နိုင်ငံတော်တာဝန်ပေးချက်အရ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့စေလွှတ်သော ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့များကို ဦးဆောင်ကာ သွားရောက်ခဲ့သည်။

၁၉၈၂ မှ ၁၉၈၇ အထိ မန္တလေးတက္ကသိုလ် သမိုင်းဌာနနှင့် နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး ဌာနများတွင် ပါမောက္ခ အဖြစ် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

၁၉၈၇ မှ ၁၉၈၉ အထိ ရှေးဟောင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်အဖြစ် နိုင်ငံတော် အစိုးရက ခန့်ထားသည်။ ထိုကာလအတွင်း ရှေးဟောင်းသုတေသနလုပ်ငန်းများနှင့် ဆိုင်သော ညီလာခံများကျင်းပသည့် နိုင်ငံများသို့ မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြု၍ တက်ရောက်ခဲ့သည်။

၁၉၉ဝ မှ ၁၉၉၄ အထိ မြန်မာ့သမိုင်းဖြစ်ရပ်အမှန်များပြုစုရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။

၁၉၉၄ မှ ယနေ့အထိ မြန်မာနိုင်ငံသမိုင်း ကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း သမိုင်းသုတေသန စာတမ်းများ ပြုစု ထုတ်ဝေလျက် ရှိသည်။ ၁၉၉၆ မှစ၍ ယနေ့တိုင်ထုတ်လျက်ရှိသော အင်္ဂလိပ်ဘာသာနှင့် ရေးသော Myanmar Perspective မဂ္ဂဇင်း၏ စာတည်းမှူးချုပ်အဖြစ် ထမ်းဆောင်ရင်း သမိုင်းနှင့်ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဆောင်းပါးများ ရေးလျက်ရှိသည်။ နေ့စဉ်ထုတ်သတင်းစာများ၊ လစဉ်ထုတ် ဂါဒီယန်းမဂ္ဂဇင်း တို့တွင်လည်း ဆောင်းပါးများရေးသည်။ မြန်မာ့အသံ၊ အင်္ဂလိပ်ပိုင်း စနေနေ့တိုင်း အစီအစဉ်တွင် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ ဟောပြောချက်များကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာနှင့် အသံလွှင့်လျက်ရှိသည်။

၁၉၉၈ ဒီဇင်ဘာလမှ စ၍ ယနေ့အထိ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓသာသနာပြုတက္ကသိုလ် တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာ နှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ ယဉ်ကျေးမှု သမိုင်းဌာန၊ ပါမောက္ခ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၊ သမိုင်းဌာနတွင် အငြိမ်းစားပါမောက္ခအဖြစ်လည်းကောင်း၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန သံတမန်ရေးရာကျွမ်းကျင်သင်တန်းတွင် သင်တန်းနည်းပြအဖြစ်လည်းကောင်း ပို့ချလျက်သင်ကြားလျက်ရှိသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ စာရေးဆရာများနှင့် သတင်းစာဆရာများ အသင်းကြီး၏ အမှုဆောင်အဖွဲ့ဝင်လည်း ဖြစ်သည်။ အမျိုးသားစာပေတစ်သက်တာဆုရှင်လည်းဖြစ်သည်။