ကိုကိုကြီး (တောင်တွင်းကြီး)သည် နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး၊ ဖက်ဆစ်တော်လှန်ရေး တို့၌ ပါဝင်ခဲ့သူ၊ အလွတ်ပညာသင် ကျောင်းဆရာ၊ ဘာသာပြန် စာရေးဆရာဖြစ်သည်။ ၁၉၁၃ ခု၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် အဖ ဦးဘိုထိန်၊ အမိ ဒေါ်စံရှင်တို့မှ တပ်ကုန်းမြို့နယ်၊ ရှောက်ကုန်းကျေးရွာ၌ မွေးဖွားခဲ့သည်။ မွေးချင်း ညီအစ်ကို သုံးယောက်ရှိသည့် အနက် အကြီးဆုံး ဖြစ်သည်။
ဦးကိုကိုကြီးသည် ငယ်စဉ်ကပင် မိဘများနှင့်အတူ တောင်တွင်းကြီးသို့ ပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်ခဲ့သည်။ မင်းဘူးမြို့၊ အစိုးရ အထက်တန်းကျောင်း၌ ဒဿမတန်း အောင်မြင်သည့် ၁၉၃၁ ခုနှစ်အထိ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ ၁၉၃၃ မှ ၁၉၄ဝ အထိ တောင်တွင်းကြီး ဆရာတော် အရှင်ဥက္ကဋ္ဌ ထူထောင်သော ဗုဒ္ဓသာသနာပြုကျောင်းတွင် စေတနာ့ဝန်ထမ်း ကျောင်းဆရာ လုပ်သည်။ ၁၉၃၈ ခုနှစ်တွင် ဆရာဖြစ်သင်တန်း တတ်ရောက် အောင်မြင်သည်။
၁၉၃၄ တွင် ကျောင်းဆရာလုပ်ရင်း တို့ဗမာ အစည်းအရုံးသို့ ဝင်ခဲ့သည်။ ၁၉၃၅ တွင် တောင်တွင်းကြီးမြို့နယ် တို့ဗမာ အစည်းအရုံး၏ အတွင်းရေးမှူးနှင့် လက်ရုံးတပ် တာဝန်ခံ စသည့် တာဝန်များကို ထမ်းဆောင်သည်။ ၁၉၃၇ တွင် လီနင် အတ္ထုပ္ပတ္တိကို မြန်မာဘာသာဖြင့် ပထမဆုံး ပြန်ဆိုရေးသားသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် မတိုင်မီ တို့ဗမာ အစည်းအရုံးကြီး၏ကြွေးကြော်သံ ဂျာနယ်၊ ဘာမား ဂျာနယ်၊ တိုးတတ်ရေး မဂ္ဂဇင်းတို့၌ ဘာသာပြန်၊ အတ္ထုပ္ပတ္တိနှင့် ဆောင်းပါးများ ရေးခဲ့သည်။
၁၉၄ဝ-၄၁ ခုနှစ်တွင် မန္တလေးမြို့ ဗုဒ္ဓဘာသာသနနုဂ္ဂဟ အမျိုးသားကျောင်း၌ ကျောင်းဆရာ လုပ်သည်။ ၁၉၄၂ တွင် စစ်ကိုင်းတောင်ရိုး ဘီအိုင်အေ (BIA) ၌ တာဝန်ခံ အဖြစ် တာဝန်ယူသည်။ ထို့နောက် မြင်းခြံခရိုင်၊ ဆီမီးခုံမြို့ ဘီအိုင်အေ (BIA) အုပ်ချုပ်ရေး အဖွဲ့တွင် အာရှလူငယ် အစည်းအရုံး၌ တာဝန်ယူသည်။ ဂျပန် တော်လှန်ရေးတွင် ပါဝင်သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ပြီးသောအခါ မကွေးခရိုင်၊ ဖဆပလ ပြန်ကြားရေးမှူး၊ ထို့နောက် မကွေးခရိုင် အမှုထမ်းပေါင်းစုံက စည်းရုံးရေး တာဝန်ခံ တာဝန်ယူခဲ့သည်။
၁၉၄၈ ခုနှစ်၌ စာပေဗိမာန်တွင် စာပြုအဖြစ် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေး၊ အဘိဓမ္မာ၊ သမိုင်းစသည့် စာအုပ်များနှင့် ဝတ္ထုရှည်၊ ဝတ္ထုတိုပေါင်း ၄ဝ ကျော်ကို ဘာသာပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ကလေးများ အတွက် ဆောင်းပါးပုံပြင်ပေါင်း ၂ဝဝ ကျော်ကိုလည်း မန္တလေး လူထု သတင်းစာ၊ ဂျာနယ်နှင့် ရှုမဝ ရုပ်စုံမဂ္ဂဇင်းများ၌ ရေးသားခဲ့သည်။ ဦးကိုကိုကြီး (တောင်တွင်းကြီး) ကလောင်အမည်ဖြင့် ဘုံရိပ်သာ၊ ပုရစ်လူရည်ချွန်မှတ်တမ်း စသည်တို့ကို ဘာသာပြန်ခဲ့သည်။ ဘာသာပြန် လုံးချင်း စာအုပ်ပေါင်း ၂၅ အုပ်ခန့် ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် 'တောင်တွင်းကြီး ကိုကိုကြီး' ကလောင်အမည် ယူခဲ့သည်။ ထို့နောက် စာအုပ်တိုက်ဖွင့်၍ ဂန္ထဝင်မြောက် စာပေများ ရေးသားခဲ့ရာ 'ဂေါ်ကီ'၊ 'အမေ' စသည့် စာအုပ်များသည် ထင်ရှားလေသည်။
ရုရှား စာရေးဆရာကြီး ဂေါ်ကီ၏ The Three ဝတ္ထုကို 'သူတို့သုံးယောက်' အမည်ဖြင့် ဘာသာပြန်ခဲ့သည်။ ရုရှား ကျောမွဲတို့၏ အကြောင်း ဘဝသရုပ်ဖော် ဝတ္ထု ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ စာအုပ်ဖြင့် ၁၉၇၁ ခုနှစ်အတွက် ဘာသာပြန် အမျိုးသား စာပေဆု ရရှိခဲ့သည်။
၁၉၈၁ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် ကွယ်လွန်သည်။ ဦးကိုကိုကြီး ကွယ်လွန်သည့် အချိန်တွင် ဇနီး ခင်ခင်ကြီးနှင့် သားငါးယောက် ကျန်ရစ်သည်။
