ဓမ္မာစရိယဦးအေးနိုင် (၁၉၂၂ - ၂၀ဝ၉)

Listing Description

၁၉၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ(၂၄)ရက်၊ တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပန်းတနော်မြို့နယ်၊ ခနွဲကဘိုရွာ၌ အဖ-ကုန်သည်ကြီး ဦးဘဖေ၊ အမိ-ဒေါ်သော်တို့က မွေးဖွားသည်။ စတုတ္ထသားရတနာဖြစ်သည်။ သတ္တမတန်းအထိ ပညာသင်ယူခဲ့သည်။

၁၉၃၇ - (၁၅)နှစ်သားအရွယ်တွင် ရှင်သာမဏေဝတ်ခဲ့။ ထို့နောက် ရဟန်းပြုခဲ့သည်။ (ရဟန်းအဖြစ်နှစ်ပေါင်း ၂၀နေခဲ့သည်။) ရဟန်းဘဝဖြင့်နေစဉ် ညောင်တုန်းမြို့ ရွှေဟင်္သာတောရကျောင်းတိုက်၊ မန္တလေးမြို့ မဟာဝိသုဒ္ဓါရုံတိုက် သစ်၊ စည်ရှင်ကျောင်း၊ ရန်ကုန်မြို့ သရက်တောကျောင်းတိုက်၊ တောင်ဘီလူးကျောင်းကြီးတို့၌ လောကီ လောကုတ္တရာပညာရပ်များကို ဆည်းပူးခဲ့သည်။

၁၉၄၇(မြန်မာသက္ကရာဇ်-၁၃၀၉-ခု) - ရွှေကျင်နိကာယ သာသနာ့ပါလ ဓမ္မာစရိယ အောင်မြင်ခဲ့သည်။

၁၉၄၉(မြန်မာသက္ကရာဇ်-၁၃၁၁-ခု) - အစိုးရဂုဏ်ထူးဆောင် သာသနာ့ဓဇသီရိပဝရ ဓမ္မာစရိယအောင်သည်။

၁၉၅၆ - စာပေဗိမာန်မှ အနာကင်းခြင်း၊ စောင့်ခြင်းသီလ စသော ကြီးပွားကြောင်း(၆)ပါးကို တစ်ပါးလျှင် ဆောင်းပါးတစ်စောင်ကျစီ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ကြောင်းကြေညာရာ၌ အနာကင်းခြင်းအကြောင်းဆောင်းပါးရှည်ဖြင့် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် ဒုတိယရရှိ။ (ပထမ-ဆုရသူမရှိ)။ ထိုဆောင်းပါးမှစ၍ စာပေနယ်သို့ ဝင်ရောက်ခဲ့။ စာနယ်ဇင်းများ တွင် ဆောင်းပါးများ ရေးသားခဲ့သည်။

၁၉၅၇ - ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ ဥပစာတန်းအောင်မြင်ခဲ့သည်။

၁၉၆၀(မြန်မာ-၁၃၂၂-ခု) - စေတိယင်္ဂဏ ဓမ္မာစရိယဂဏဝါစက(ရွှေတံဆိပ်ရ အဌကထာပြန်အကျော် ဝဋံသကာ ဘွဲ့၊ ဓမ္မာစရိယ စာချဘွဲ့များရရှိ)။ ရိုးရိုးစာချဘုန်းကြီးအဖြစ်(၁၅)နှစ်၊ ပါဠိတက္ကသိုလ်ကထိကစာချအဖြစ် ဓမ္မာ စရိယတန်း စာသင်သားများကို (၇)နှစ် စာပေကျမ်းဂန်များပို့ချခဲ့။ ဆဌသင်္ဂါယနာတင်ပွဲကြီး၌ဆဌသံဂီတိ ပါဠိ ဝိသောဓကနှင့် ဆဌသံဂီတိကာရကများအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

၁၉၆၂ - အသက် (၄၀) တွင် သာသနာ့ဘောင်၌ မနေနိုင်လောက်အောင် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် လေရောဂါကြောင့် လူဝတ်လဲခဲ့ရသည်။

၁၉၆၄ - တောင်စွန်းမြို့သူ ဒေါ်အေးသိန်း(အထည်ကုန်သည်)နှင့် ထိမ်းမြားခဲ့ရာ သားသမီး(၄)ယောက်ထွန်းကား ခဲ့သည်။

၁၉၆၅ - ရန်ကုန်ဝိဇ္ဇာနှင့် သိပ္ပံတက္ကသိုလ်မှ ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ရရှိ။ အစိုးရပညာရေးဌာနတွင် မူလတန်းပြဆရာ၊ အလယ်တန်းပြဆရာ၊ အထက်တန်းပြဆရာများအဖြစ်(၆)နှစ် အမှုထမ်းခဲ့သည်။

၁၉၇၀ - ၈၆ - ပညာရေးဌာနမှ သာသနာရေးဦးစီးဌာနသို့ ပြောင်းရွှေ့၍ စာတည်းကျမ်းပြုဌာနမှူး၊ လက်ထောက် ညွှန်ကြားရေးမှူးများအဖြစ် အမှုထမ်းခဲ့သည်။ အငြိမ်းစားယူပြီးနောက် ပိဋကတ်တော် အင်္ဂလိပ်ဘာသာပြန် စာပေဖြန့်ချိ ရေးအဖွဲ့ကြီးတွင် ဓမ္မရေးရာစာတည်းပညာရှင်အဖြစ် (၃)နှစ်တာဝန်ထမ်းခဲ့သည်။ စာနယ်ဇင်းများတွင် ဆောင်းပါးများရေး သားသည်။ ကျမ်းစာအုပ်၊ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ စာပေများလည်းရေးသား၊ ယခုအထိ(၁၆)အုပ်ရှိပြီဖြစ်သည်။ သာသနာ့ ရောင်ခြည် အယ်ဒီတာချုပ်၊ မြတ်ဆုမွန်မဂ္ဂဇင်း အယ်ဒီတာချုပ်များအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ မြတ်ဆုမွန်မဂ္ဂဇင်းတွင် ဘာသာရေးအမေးအဖြေကဏ္ဍဖွင့်၍ တစ်နိုင်ငံလုံး မေးသမျှ ဘာသာရေးမေးခွန်းများ ပြန်လည်ဖြေကြားခဲ့သည်။ မြန်မာ့ ရိုးရာရာသီပွဲတော်များအကြောင်း မြန်မာ့အသံမှ လစဉ်(၆)နှစ်တိုင်တိုင် အသံလွှင့်ဟောပြောခဲ့သည်။ ဝိုင်အမ်ဘီအေ အသင်းကြီး၌ မင်္ဂလာသင်တန်းကို နှစ်ပေါင်း(၃၀)၊ အဘိဓမ္မာသင်တန်းကို(၁၅)နှစ် ပို့ချပေးခဲ့သည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ဓမ္မာရုံ၌ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူ ကျောင်းသားများအား ပရိတ်နှင့်ဓမ္မစကြာသင်တန်းနှင့် ပုဇွန်တောင် ရွှေဘုန်းပွင့်ဘုရား ဂေါပကအဖွဲ့ဝင်များအား ဂေါပကသင်တန်း၊ တောင်တန်းသာသနာပြု ဆရာတော်များအား သာသနာပြုသင်တန်းများ ပို့ချခဲ့သည်။

၁၉၈၀ - ဗုဒ္ဓအဘိဓမ္မာစေတသိတ်များအဖွင့်(၁)၊ ဆယ့်နှစ်လရာသီ မြန်မာ့ရိုးရာရာသီပွဲတော်များ စာအုပ်များ ထွက်သည်။

၁၉၈၂ - ဝိုင်အမ်ဘီအေ-ရုပ်ပိုင်းပို့ချချက်များ စာအုပ်ထွက်သည်။

၁၉၈၄ - ဗုဒ္ဓအဘိဓမ္မာစေတသိတ်များအဖွင့်(၃) ထွက်သည်။

၁၉၈၅-၈၆ - နိုင်ငံတော် သံဃမဟာနာယကအဖွဲ့ ဝိသုဒ္ဓိမဂ်၊ အဘိဓမ္မာနှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာယဉ်ကျေးမှု သင်တန်းပြ ဆရာနှင့် ဆရာလောင်းများ တစ်လမွမ်းမံသင်တန်းများ ပို့ချခဲ့သည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်(ဗိုလ်တစ်ထောင်နယ်မြေ) ဗုဒ္ဓ ဘာသာမိသားစုမှ ဆောင်ရွက်သည့် ဗုဒ္ဓတရားတော် အထက်တန်းဆင့် ရက်တိုသင်တန်းတွင် ဒါန၊ သီလ၊ ဘာဝနာ ကျင့်စဉ်များ (၂)နှစ်ပို့ချခဲ့သည်။ ပါဠိပိဋက စာပေပညာရှင်အဖြစ် စေတိယင်္ဂဏအသင်းကြီး၌(၂၈)နှစ်။ ပဲခူးဝိနယာဓိက အသင်းကြီး၌(၂၅)နှစ်။ မင်္ဂလာဗျူဟာ ရှင်သာမဏေကျော်စာမေးပွဲကြီး၌(၅)နှစ် သာသနာပြုဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

၁၉၉၀ - ဖတ်စရာ မှတ်စရာ ဓမ္မရေးရာပဒေသာစာအုပ်ထွက်သည်။

၁၉၉၁ - ဝိုင်အမ်ဘီအေ (၃၈)ဖြာမင်္ဂလာအမေးအဖြေစာအုပ်ထွက်သည်။

၁၉၉၂ - သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ အငြိမ်းစားယူပြီးနောက် ပိဋကတ်တော်(အင်္ဂလိပ်)ဘာသာပြန် စာပေဖြန့်ချိ ရေးအဖွဲ့ ကြီးတွင် ဓမ္မရေးရာ စာတည်းပညာရှင်အဖြစ် (၃)နှစ် အမှုထမ်းခဲ့သည်။

၁၉၉၃ - ၉၆ - သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာနတွင် အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် အမှုထမ်းခဲ့သည်။

၁၉၉၄ - နိုင်ငံတော်အစိုးရကမဟာသဒ္ဓမ္မဇောတိကဓဇဘွဲ့ ချီးမြှင့်ခံရ။ ဗုဒ္ဓယဉ်ကျေးမှု မြန်မာ့ဓလေ့ပွဲတော် များစာအုပ် ထွက်ရှိခဲ့သည်။

၁၉၉၅ - မြတ်ဗုဒ္ဓ၏ကြီးပွားချမ်းသာရေးလမ်းညွှန်ချက်များ စာအုပ်ထွက်။

၁၉၉၇ - မြတ်ဗုဒ္ဓတရားတော်များနှင့် မြန်မာစကားပုံများ စာအုပ်ထွက်။

၂၀ဝ၀ - ဝိုင်အမ်ဘီအေအသင်းကြီးမှ မဟာမင်္ဂလဓမ္မဇောတိကဓဇဘွဲ့ ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့။

၂၀ဝ၁ - ဗုဒ္ဓကျမ်းလာ နတ်ဒေဝါများ စာအုပ်ထွက်။

၂၀ဝ၃ - ဗုဒ္ဓဘာသာဂုဏ်ရည်ကျမ်း၊ ပိဋကတ်ကျမ်းဂန်တော် အစွမ်းထက်ဂါထာ ပရိတ်တော်များ စာအုပ် များထွက်။

၂၀ဝ၄ - မြတ်ဗုဒ္ဓဂုဏ်ရည်နှင့်ဗုဒ္ဓါနုဿတိ ဘာဝနာပွားနည်းစာအုပ်ထွက်။

၂၀ဝ၅ - မရဏာနုဿတိ ဘာဝနာပွားနည်းများနှင့် အသုဘ ဘာဝနာပွားနည်းများ စာအုပ်ထွက်။

ဆရာကြီးဦးအေးနိုင်သည် ယခုအခါ အသက်အရွယ်နှင့်ကျန်းမာရေးအရ ဝိုင်အမ်ဘီအေအသင်းကြီး၊ ပဲခူးဝိန ယာဓိကစာမေးပွဲ၊ ရန်ကုန်ရှင်သာမဏေကျော်စာမေးပွဲနှင့် စာပေဗိမာန်စာပေဆုအဖွဲ့ကြီးတို့၌သာ ပါဝင်ရွက်ဆောင် လျက်ရှိ။

ဆရာကြီးသည်-ရန်ကုန်မြို့ ဒဂုန်မြို့နယ်၊ ဗိုလ်ရာညွန့်လမ်း-အမှတ်(၇၃)တွင် မိသားစုနှင့်အတူ နေထိုင်ခဲ့သည်။ အသက်(၈၇)နှစ် အရွယ် ၂၃.၄.၂၀ဝ၉ ရက်တွင် ရွှေဂုံတိုင် အထူးကုဆေးခန်းတွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။

ထင်ရှားသည့် စာအုပ်အချို့

မြတ်ဗုဒ္ဓ၏ကြီးပွားချမ်းသာရေးလမ်းညွှန်ချက်များ

ဗုဒ္ဓကျမ်းလာ နတ်ဒေဝါများ

ဆယ့်နှစ်လရာသီ မြန်မာ့ရိုးရာရာသီပွဲတော်များ

ဗုဒ္ဓယဉ်ကျေးမှု မြန်မာ့ဓလေ့ပွဲတော်များ

ဝိုင်အမ်ဘီအေ အဘိဓမ္မာ- ရုပ်ပိုင်းပို့ချချက်များ

ဗုဒ္ဓအဘိဓမ္မာ စေတသိက်များအဖွင့်

မြတ်ဗုဒ္ဓတရားတော်များနှင့် မြန်မာစကားပုံများ

ဗုဒ္ဓဘာသာဂုဏ်ရည်ကျမ်း

ဝိုင်အမ်ဘီအေ(၃၈)ဖြာ မင်္ဂလာအမေးအဖြေ

ပိဋကတ်ကျမ်းဂန်တော်အစွမ်းထက်ဂါထာ ပရိတ်တော်များ